بارنامهها یکی از اسناد مهم در تجارت هستند که به‌وسیله آن می‌توان مالکیت محموله را اثبات کرده و همچنین موارد بیمه‌ای را مشخص کرد. انواع بارنامه ها برای حمل و نقل کالاها وجود دارد که یکی از آنها بارنامه مستر است. بارنامه مستر در حمل و نقل هوایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه به بررسی بیشتر این نوع بارنامه برای آشنایی بیشتر شما با اصطلاحات حمل و نقل پرداخته‌ایم.
بارنامه مستر چیست؟
بارنامه مستر یا Master Air Waybill که در حالت اختصار MAWB نوشته می‌شود، به بارنامه اصلی و سند مادری می‌گویند که شرکت‌های هواپیمایی پس از دریافت کالا از شرکت فورواردری یا حمل و نقل موردنظر، آن را صادر می‌نمایند. به عبارتی، بارنامه مستر هنگامی صادر خواهد شد که کالاها از شرکت فورواردری تحویل گرفته شود. لازم است بدانید که سمت قرارداد با شرکت فورواردری، همان کسی است که به‌عنوان گیرنده در بارنامه از او یاد شده است. با توجه به این نکته، در واقع باید گفت که بارنامه مستر، قرارداد میان شرکت حمل‌کننده کریری با شرکت حمل‌کننده فورواردری محسوب خواهد شد.
بررسی کد ۱۱ رقمی موجود در بارنامه مستر
در بارنامه مستر، یک کد ۱۱ رقمی موجود است که با کمک آن می‌توان وضعیت کالا را به‌صورت کامل بررسی نمود. به این صورت که پس از ثبت کد ۱۱ رقمی، اطلاعات کاملی از بارنامه مستر ارائه خواهد شد. در ادامه توضیح می‌دهیم که هر کدام از ارقام این کد، چه کاربرد دارند:
- سه رقم ابتدایی این کد ۱۱ رقمی، نشان‌دهنده شرکت ایرلاین یا هواپیمایی است. چرا که هر شرکت هواپیمایی، از یک کد سه‌رقمی برخوردار است. با کمک سه رقم ابتدایی بارنامه مستر، مشخص می‌شود که ارسال کالا از طریق کدام شرکت هواپیمایی انجام شده است.
- هفت رقم پس از این سه رقم، نشان‌دهنده شماره بار و محموله خواهد بود.
- در نهایت، رقم آخر این کد ۱۱ رقمی نیز مربوط به کنترل شناخت بار است. این رقم همیشه از ۶ کمتر بوده و بر اساس نوع کالاها و بعضی محاسبات به دست می‌آید.
مزایای استفاده از بارنامه مستر چیست؟
استفاده از مدرک بارنامه مستر در حمل و نقل کالاها، از اهمیت زیادی برخوردار است و توصیه می‌شود برای کالای مورد نظر خود، حتماً از این مدرک استفاده نمایید. در این بخش به بررسی مختصر مهم‌ترین مزایای به کار بردن بارنامه مستر می‌پردازیم:
- کاهش یافتن احتمال آسیب به کالا در طول مسیر
- صرفه‌جویی در هزینه بسته‌بندی کالا
- کاهش احتمال سرقت و دزدی محموله
- پیگیری بار ارسال شده
- انتقال سریع محموله
- کاهش میزان هزینه حمل و نقل بار نسبت به حمل جداگانه آن
مشخصات بارنامه هوایی مستر چیست؟
در حقیقت باید گفت که بارنامه مستر، یکی از انواع بارنامهها جهت حمل و نقل هوایی محسوب می‌شود که برای بارگیری و تخلیه کالا از طرف شرکت حمل و نقل صادر شده و از مشخصات زیر برخوردار خواهد بود:
- مشخصات دقیق و کامل فرستنده مطابق با پاسپورت، شماره تماس و آدرس دقیق
- مشخصات دقیق و کامل گیرنده
- کد فرودگاه مبدأ و مقصد
- نام شرکت حمل و نقل کالا
- کد ۳ رقمی شرکت هواپیمایی و همچنین کد ۸ رقمی شماره بارنامه
- درج مشخصاتی چون حجم، وزن، تعداد، نوع بسته‌بندی و… در مورد محموله مورد نظر
- درج روش ارسال، حمل و تحویل کالا
- شرایط پرداخت و هزینه باربری
- دستورالعمل‌‌ها و توضیحات تکمیلی از جمله اشاره به این نکته که کالا فاسدشدنی است یا خیر
- شماره پرواز و تاریخ آن به همراه مهر شرکت هواپیمایی
- هنگام رسیدن پرواز و نیز تحویل بار
به طور معمول بارنامههای هوایی مانند بارنامه مستر، به جهت بیمه بار کاربرد داشته و سند مالکیت کالا محسوب نخواهند شد. با توجه به اهمیتی که این مدارک و اسناد دارند، از آن ۱۲ نسخه صادر خواهد شد که ۳ نسخه آن ارزش قانونی یا تجاری داشته و ۹ نسخه باقی مانده به بخش‌های گوناگون شرکت حمل و نقل داده می‌شود. البته ۳ نسخه اصلی بارنامه هوایی در اختیار فرستنده، شرکت حمل هوایی و گیرنده کالا قرار می‌گیرد. البته در سال‌های اخیر، بیشتر شرکت‌های هواپیمایی، از بارنامههای کاغذی استفاده نکرده و به مراجعان خود اجازه دسترسی به بارنامه الکترونیکی را می‌دهند.
دلایل اهمیت بارنامه مستر در حمل و نقل چیست؟
بارنامه مستر از جمله اسنادی است که میان فرستنده و شرکت حمل و نقل مورد نظر تنظیم گردیده و تأییدی برای تحویل کالا به مقصد مورد نظر خواهد بود. برای قابلیت اجرا داشتن این بارنامه، لازم است پیش از آن که حمل و نقل کالا شروع شود، بارنامه مستر تکمیل شده و مورد امضای طرفین قرار گیرد. پس از صدور بارنامه اصلی یا مستر، این سند تا زمان تحویل کالا اعتبار داشته و این اجازه را به شخص مسئول بار می‌دهد که در صورت عدم پرداخت مواجب، قبل از رسیدن بار به مقصد، مانع تحویل آن شود. در زیر دیگر دلایل اهمیت این نوع بارنامه بیان شده است.
ضمانت محموله‌ها
بارنامه مستر نوعی گواهی دریافت کالا با شرایط درج شده در سند است؛ بنابراین ضمانت خواهد شد که کالا به‌صورت سالم و ایمن به مقصد برسد. پس این بارنامه نوعی بیمه بار تا مقصد است و چنانچه کالا صدمه و آسیبی ببیند یا مفقود شود، شرکت حمل و نقل موظف است هزینه خسارت آن را جبران نماید. زیرا باید توجه داشت که این سند دارای ارزش قضایی بوده و قابل پیگیری قانونی است.
امکان پیگیری محموله
از دلایل دیگر اهمیت بارنامه مستر، باید به امکان پیگیری محموله توسط مراجعه به سامانه کد رهگیری بارنامه و از راه وارد نمودن شماره بارنامه هوایی و نیز کسب اطلاعاتی دقیق درباره موقعیت و مکان تحویل آن اشاره کرد.
اطلاع از زمان ترخیص بار
از دیگر کاربردهای مهم بارنامه مستر، باید به این مورد اشاره کرد که با مشخص شدن نوع کالا و محموله در این بارنامه، می‌توان زمان ترخیص آن را متوجه شد. این مسئله برای آن دسته از کالاهایی که جزو محموله‌های خاص به شمار رفته و زمان تحویل و ترخیص آنها اهمیت دارد و یا اینکه برای نگهداری و حمل آنها باید شرایط خاصی رعایت شود، بسیار حائز اهمیت خواهد بود.
تفاوت بارنامه مستر و هاوس
بارنامه مستر و بارنامه هاوس از نظر اعتبار بسیار مشابه یکدیگر بوده اما در برخی ویژگی‌ها با هم تفاوت دارند که در زیر به بررسی این تفاوت‌ها پرداخته شده است.
نوع مالکیت کالا
لازم است به این نکته حتماً توجه کنیم که در بارنامه هاوس، گیرنده کالا در واقع همان مالک اصلی آن کالا خواهد بود. ولی بارنامه مستر از این نظر بر بارنامه هاوس برتری دارد که به‌وسیله ایرلاین‌ها در مقابل تحویل بار صادر می‌گردد. در حقیقت تا هنگام رسیدن به مقصد، در کنترل خط هوایی بوده و حتی شرکت فورواردر نیز امکان هیچ نوع دسترسی را به آن نخواهد داشت.
هزینه‌های ارسال بار
از سویی دیگر نیز، شرکت‌های تجمیع‌کننده، جهت بهره‌مندی و به دست آوردن یک سود بیشتر، چندین محموله گوناگون را که دارای تاریخ بارگیری، مبدأ و مقصدی یکسان هستند را در یک کلاس ارزان‌قیمت، جمع‌آوری می‌نمایند. در نهایت در ازای تحویل این کالاها به ایرلاین، یک بارنامه مستر صدور یافته و برای هر یک از صادرکنندگان یک بارنامه هاوس جداگانه به جهت دریافت محموله‌ها صادر خواهد شد. لازم است این نکته را بدانید که شرکت‌های تجمیع‌کننده این امکان را دارند که سرویس‌های مقرون‌به‌صرفه‌تر و بهتری را در مقایسه با شرکت‌های فورواردر ارائه دهند.
ضمانت تسویه مالی
علاوه بر این پس از آن که شرکت‌های فورواردر توانستند از ایرلاین، اعلامیه ورود کالا به مقصد را دریافت کنند، بعد از جمع‌آوری مدارک لازم، باید آنها را تحویل به گیرنده اصلی کالا داده و سپس هزینه‌های ارسال محموله را اخذ نمایند. با دقت به این نکته که نام این شرکت‌ها به‌عنوان گیرنده اصلی در بارنامه مستر درج شده است، در نتیجه صاحبان اصلی کالاها این امکان را نخواهند داشت که بدون انجام تسویه حساب مالی با شرکت‌های فورواردر، اسناد و مدارک خود را از ایرلاین دریافت نمایند. در نتیجه بارنامه مستر، نوعی ضمانت تسویه حساب مالی با انواع شرکت‌های فورواردر خواهد بود.
بدون دیدگاه