مراحل واردات کالا در ایران مسیر پر پیچ‌وخم و سختی نیست؛ اما به دقت زیادی نیاز دارد. مخصوصاً باتوجه به اینکه قرار است در این راه هزینه‌های مالی و زمانی زیادی را صرف رسیدن به سود نهایی خود کنید. از همین جهت است که تصمیم گرفتیم مراحل واردات کالا در ایران را یک بار برای همیشه به‌طور کلی و با بررسی جوانب مهم برای تمام علاقه‌مندان به وارد کردن محصول توضیح دهیم. در ادامه 10 قدم اصلی این مسیر بین‌المللی را باهم بررسی خواهیم کرد.
از جمله مراحل واردات کالا می‌توان به اخذ کارت بازرگانی، تعیین کالای وارداتی، بازار هدف، حمل‌ونقل، بیمه و… اشاره کرد. در ادامه تمامی این مراحل را به‌طور مفصل شرح خواهیم داد. البته توجه داشته باشید به صرف آشنایی با مراحل و قوانین نمی‌توان تجارتی موفقیت‌آمیز و سودآور داشت. داشتن تجربه و تخصص برای بازرگانی بین‌المللی امری مهم و حیاتی است.
مراحل واردات کالا چیست؟
واردات کالا به فرآیند ورود کالا از سایر کشورها به کشور مبدأ گفته می‌شود. فرآیند واردات در ایران نیز باتوجه به نوسانات قیمت دلار و مشکلات سیاسی که گاه‌به‌گاه رخ می‌دهند، مشکلات خاص خودش را دارد. بااین‌حال هنوز هم واردکننده‌های زیادی در این عرصه مشغول به کارند. باتوجه به زمان و هزینۀ زیادی که در این مسیر صرف می‌شود، آگاهی از مسیر اهمیت بالایی دارد. اگر شما نیز قصد دارید کسب‌وکار خود را در این حوزه گسترش دهید، باید ابتدا درمورد مراحل واردات کالا در ایران مطالعه کنید تا با پیش‌فرضی واقع‌گرایانه شروع به کار کنید.
درکل مراحل واردات کالا از اخذ کارت بازرگانی شروع می‌شوند و در نقطۀ ترخیص کالا به پایان می‌رسند؛ بنابراین باید ده قدم مهم در این مسیر بردارید.
قدم اول: کارت بازرگانی خود را دریافت کنید
هر کسب‌وکاری برای واردات و صادرات در ایران باید کارت بازرگانی دریافت کند تا اجازۀ تجارت داشته باشد. این کارت انواع متفاوتی چون تجاری، موردی، تولیدی، خدماتی و تعاونی دارد که باتوجه به حقیقی یا حقوقی بودن درخواست‌کننده صادر می‌شوند. برای دریافت این کارت باید با مدارک موردنیاز خود به یکی از اتاق‌های بازرگانی در سراسر ایران مراجعه کنید. پس از تحویل مدارک و بررسی توسط آن‌ها، کارت شما به وزارت صمت ارسال می‌شود تا صدور نهایی صورت گیرد. سامانۀ یکپارچه کارت بازرگانی هوشمند نیز اصلی‌ترین پایگاه اینترنتی کارت بازرگانی ایران است.
پس از دریافت کارت بازرگانی نیز باید حوزۀ فعالیت خود را مشخص کنید؛ مثلاً باید تعداد کشورهای موردهمکاری و درنتیجه کالاها را مشخص کنید.
قدم دوم: کالای وارداتی موردنظر را انتخاب کنید
انتخاب کالا یکی از قدم‌های مهم و تخصصی در مراحل واردات کالا است. در این مرحله باید نیازهای کشور مبدأ را به خوبی بسنجید، ویژگی‌های دموگرافیک مشتریان خود را بشناسید و از بازار هدف خود به خوبی مطلع باشید. تحقیقات بازار در این قدم به شما کمک بسیاری خواهد کرد. درکنار نیاز بازار، قوانین کشور مبدأ نیز در انتخاب کالا اثرگذارند؛ بنابراین از مجاز بودن واردات این کالا اطمینان حاصل کنید. درضمن برخی کالاها نیاز به مجوزهایی از برخی سازمان‌ها و یا نیاز به استاندارد اجباری دارند. برای شناخت این کالاها کتاب صادرات و واردات سال و آخرین مصوبات وارد سایت inso شوید.
همچنین باید هزینه‌های مالی و زمانی ورود کالای موردنظر به کشور را در نظر بگیرید. واردکنندگان باید هزینه‌های مختلفی را پرداخت کنند. بعضی از این هزینه‌ها، زمان و پول صرف شده برای تحقیقات در بازارهای بین‌المللی، برچسب زدن و بسته‌بندی محصولات، بیمه، اعتبارسنجی، خرید خود کالا، مالیات، گمرک، حمل‌ونقل، انبارداری و سایر هزینه‌ها است. بنابراین پیش از انتخاب کالا هزینه-فایده آن را به دقت حساب کنید.
اگر در محاسبۀ هزینه-فایدۀ کالای خود به مشکل برخوردید، ما در شرکت بازرگانی آستریا در کنار شماییم. کافی است از طریق فرم مشاورۀ رایگان در صفحۀ اصلی با ما ارتباط برقرار کنید.
قدم سوم: فروشندۀ کالا را بیابید و پیش‌فاکتور دریافت کنید
برای یافتن فروشندۀ کالای خود می‌توانید از نکات زیر بهره ببرید:
- ثبت‌نام در سایت‌هایی که به معرفی خریداران و فروشندگان جهانی می‌پردازند از روش‌های روز دنیا برای یافتن شریک تجاری است. سایت‌هایی مثل سایت علی بابا، TradeKey، گلوبال سورس،خرید از made-in-china و سایت‌های دیگر. با جست‌وجوی عبارت B2B websites یا عبارات مشابه می‌توانید اینگونه سایت‌ها را پیدا کنید. البته حتماً از اعتبار سایت موردنظر مطمئن شوید؛ امکان کلاهبرداری نیز توسط سایت‌ها و شرکت‌های بی‌نام‌ونشان در این حوزه وجود دارد.
- شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی به‌صورت حضوری یا آنلاین نیز یکی از روش‌های مؤثر برای آغاز همکاری است.
- هنگام چانه‌زنی برای قیمت و یا گفت‌وگو برای توافق باید تاحدودی با قوانین تجاری آن کشور و آن شرکت آشنا باشید.
- ترجیحاً از یک کارشناس برای نگارش ایمیل‌های کاری ردوبدل شده درمورد قیمت و مشخصات کالا کمک بگیرید. زیرا نامه‌های بازرگانی در هر حوزه‌ای از زبان تخصصی و اصطلاحات ویژۀ آن حوزه استفاده می‌کنند.
از فروشنده پیش‌فاکتور بگیرید!
پس از یافتن فروشنده یا فروشندگان موردنظر باید از آن‌ها پروفرما یا پیش‌فاکتور بگیرید. مرحلۀ دریافت پروفرما یکی از مراحل بسیار مهم واردات کالا است؛ زیرا در این مرحله نوع حمل، قیمت کالا، روش و زمان پرداخت و سایر نکات اثرگذار بر واردات را می‌سنجید. تمام این موارد بر هزینه-فایده‌های شما تأثیرگذار خواهد بود.
همچنین پیش‌فاکتور شما صرفاً تعداد کالا یا زمان ارسال را مشخص نخواهد کرد؛ بلکه نکات مهمی را روشن می‌کند که باید با دقت درمورد آن‌ها توافق کنید. مثلاً اینکوترمز (incoterms) در پیش‌فاکتور مشخص می‌کند سهم خریدار و فروشنده در هزینه‌هایی چون حمل‌ونقل، ترخیص، بیمه و سایر موارد باتوجه به قوانین کشور مبدأ و مقصد چقدر است. نحوۀ پرداخت بین‌المللی و زمان آن نیز در این پیش‌فاکتور لحاظ خواهد شد. بنابراین به تمام بندهای آن به دقت توجه کنید و درصورتی که به کمک نیاز دارید از مشاوران آگاه در این زمینه کمک بگیرید.
دقت کنید که مجموعه‌ای از مدارک مثل فاکتور نهایی، بارنامه و سایر اسناد باید توسط فروشنده تأمین شوند. هنگام انجام توافقات، یک رسید مبنی بر ارسال تمام مدارک موردنیاز ترخیص از فروشنده بگیرید تا در صورت تأخیر در ارسال و یا کوتاهی شرکت، در گمرک به مشکل برنخورید.
قدم چهارم: هزینه‌های دقیق مراحل واردات کالا را محاسبه کنید
در این مرحله باید هزینه‌های دقیق وارد کردن کالا به کشور ایران را محاسبه کنید. قبل از تأیید نهایی پیش‌فاکتور هزینه‌ها را محاسبه کنید.
هزینه‌های واردات کالا شامل موارد زیر می‌شوند.
- نوع ارز استفاده شده در خرید کالا (آزاد، مبادلاتی، نیمایی و ارز حاصل از صادرات)
- ارزش کالای خریداری شده
- هزینۀ بسته‌بندی و برچسب زدن محصولات
- کارمزد بانک در بعضی روش‌های پرداختی
- حق ورودی گمرک
- هزینۀ ثبت سفارش و مجوزهای موردنیاز
- انواع مالیات
- بیمه و بیمه‌نامه محصول
- هزینه‌های حمل‌ونقل کالا (خارج و داخل ایران)
- هزینه‌های بازرسی
- هزینۀ انبارداری
- هزینۀ ترخیص کالا و حق توقف
پس از محاسبۀ هزینه‌های مالی، هزینه‌های زمانی تحمیل شده به شرکت خود را نیز بسنجید. با غلبۀ فایده‌ها بر هزینه‌ها و هماهنگی با شرکت صادرکننده، آمادۀ ثبت سفارش خود خواهید بود.
قدم پنجم: سفارش خود را در وزارت بازرگانی ثبت کنید
واردات کالای تجاری در ایران مستلزم ثبت سفارش در سامانۀ جامع تجارت است که در فرآیند آن به اطلاعات حاوی در پروفرما نیاز خواهید داشت. اگر از مجوزهای موردنیاز کالاهای خود مطمئن نیستید، با این سامانه تمام آن‌ها را نیز خواهید شناخت.
قدم ششم: با شرکت‌های واسط قرارداد ببندید
شرکت‌های باربری، بیمه و بازرسی شرکت‌های واسطی‌اند که در فرآیند مراحل واردات کالا از آن‌ها کمک خواهید گرفت. براساس نوع اینکوترمز مشخص‌شده در پیش‌فاکتور تمام یا بخشی از هزینه‌های این شرکت‌ها به عهدۀ فروشنده است؛ بنابراین برای تأمین هزینه‌هایی که به عهدۀ شماست، قراردادهایی تنظیم کنید.
قدم هفتم: اسناد حمل را دریافت و بررسی کنید
بانک یا شرکت فروشنده (براساس روش پرداخت) وظیفۀ تحویل اسناد حمل به خریدار را دارند. نکتۀ مهم در این مرحله، بررسی تمام جزئیات این اسناد است؛ زیرا در صورت مغایرت در هنگام تحویل بار به مشکل خواهید خورد. اسناد حمل متعارف شامل بارنامه، فاکتور تجاری، گواهی مبدأ، لیست بسته‌بندی، گواهی بازرسی، بیمه‌نامه و گواهی‌نامه صادرات می‌شود. برخی کالاهای خاص نیز اسناد حمل اضافه‌تری دارند که باید دریافت کنید؛ مثلاً برای برخی کالاها باید گواهی بهداشت و سلامت را نیز داشته باشید.
قدم هشتم: اظهارنامۀ وارداتی را تکمیل کنید
زمانی که کالا به گمرک ایران رسید، سفارش‌دهنده باید آن را اظهار کند. یعنی مشخصات محموله را در اظهارنامۀ وارداتی تکمیل کند تا مأموران گمرک آن را تأیید کنند. براساس مادۀ (59) پذیرش کالا در انبارها و ترخیص آن‌ها به شرط تکمیل اظهارنامۀ وارداتی است. برای این کار کافی است از سامانۀ EPL استفاده کنید. پس از تکمیل اظهارنامه، شمارۀ سریال و عطف کالای وارداتی شما صادر می‌شود. در وارد کردن اطلاعات اظهارنامۀ خود دقت کنید. این اطلاعات طبق مادۀ (20) در عملیات‌های گمرکی اهمیت زیادی دارد.
قدم نهم: برگه سبز گمرک را دریافت کنید
برگه سبز گمرکی برگه‌ای است که شرکت‌های واردکننده باید دریافت کنند. برای این کار ابتدا مدارکی به گمرک تحویل می‌دهند و سپس کد هشت رقمی برگۀ سبز را دریافت می‌کنند. این برگه به‌صورت الکترونیکی صادر می‌شود و از سامانۀ استعلام برگ سبز گمرک قابل تهیه است. کالاهای وارداتی در سه مسیر سبز، زرد و قرمز بررسی می‌شوند؛ این مسیرها درواقع میزان حساسیت بررسی محمولۀ موردنظر را مشخص می‌کند. در مسیر سبز فقط مجوزها چک می‌شوند اما در مسیر قرمز محموله به‌صورت فیزیکی نیز بررسی می‌گردد.
قدم دهم: کالا را ترخیص کنید
تا اینجای مراحل واردات کالا، محموله با باربری به گمرک رسید و به انبار رفت؛ در قدم آخر واردکننده باید اقدام به ترخیص کالا از انبار گمرک کند. با دریافت سند ترخیص، اجازۀ بارگیری داده می‌شود. پس از تسویه‌حساب با انبار گمرگ و دریافت بیجک انبار، می‌توان محموله را از گمرک خارج کرد.
راه آسان‌تر و امن‌تر طی کردن مراحل واردات کالا چیست؟
تمام مراحل بیان‌شده با دقت کافی می‌توانند به بهترین شکل عملی شوند. بااین‌حال برخی از صاحبان کسب‌وکار که در امر وارد کردن محصول تازه‌کارند و یا قصد دارند تمام وجوه واردات کالای خود را تضمین کنند، از راهی امن‌تر و آسان‌تر استفاده می‌کنند. این راه، کمک گرفتن از شرکت‌های بازرگانی بین‌المللی است که در مراحل مختلف مسیر به واردکننده کمک می‌کند. ما نیز در آستریا افتخار می‌کنیم که با 9 سال تجربۀ حمل و ترخیص کالاهای مصرفی و تولیدی در کنار صاحبان کسب‌وکار هستیم.
بنابراین اگر سؤالی درمورد مطالب این مقاله داشتید کافی است با ما تماس بگیرید، تا کارشناسان آستریا شما را راهنمایی کنند.
1 دیدگاه
سلام روز بخیر
چطوری سفارش خودم رو در وزارت بازرگانی ثبت کنم؟ و برگه سبز بگیرم