در تجارت جهانی آگاهی از شرایط طرف معامله و نیز شرایط سیاسی و اقتصادی کشورهای طرف معامله اهمیت زیادی در روند تجارت دارد. همچنین یکی از مسائل مهمی که در تجارت بینالمللی باید به آن توجه ویژه داشته باشید، پرداخت های بین المللی و نظام بانکی کشورهای مختلف است.
از آنجایی که در هر یک از مراحل صادرات و واردات نیاز به نقل و انتقالات ارز است، شما باید قوانین این حوزه را خوب بشناسید و با روش‌های پرداخت ارز در سطح جهانی آشنا باشید. در این نوشته روش‌های پرداخت بینالمللی و چالش‌های آن را تشریح کرده‌ایم. تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
پرداخت بین المللی ارز
همانطور که می‌دانید واردات و صادرات در سال‌های اخیر، به دلیل تحریم‌ها با مشکلاتی مواجه شده است. از طرفی اغلب تاجران و بازرگانان ایرانی در حوزه بینالمللی نیز فعالیت می‌کنند. پس طبیعی است که بزرگترین دغدغۀ آن‌ها انتقال ارز به داخل کشور است. اگر قصد صادرات و واردات و انتقال ارز در سطح بینالمللی را دارید بهتر است با قوانین داخلی که در این زمینه وضع شده‌اند را بدانید. بر اساس این قوانین داخلی تاجران می‌توانند ارزی را که از صادرات به دست آورده‌اند:
اول: به صورت اسکناس در سامانه ثنا وارد کنند.
دوم: به حساب ارزی خود واریز کنند.
سوم: بابت بدهی ارزی خود در خارج از کشور هزینه کنند.
چهارم: برای واردات استفاده کنند و ارز را در چرخه نقل و انتقالات ارزی و برای تجارت به کار ببرند.
انواع روش‌های پرداخت بین المللی ارز
نقل و انتقالات ارزی در تجارت روش‌های مختلفی دارد. انتخاب روش مناسب پرداخت بین المللی برای بازرگانان اهمیت ویژه‌ای دارد. دو طرف معامله با توجه به شرایط طرفین و نظام بانکی کشورها و همچنین ریسک‌پذیری، روش پرداخت مناسب را انتخاب می‌کنند.
روش‌های پرداخت بین المللی در معاملات تجاری به شرح زیر هستند:
یک: پیش‌پرداخت نقدی
روش پیش پرداخت یا Advance Payment یکی از ساده‌ترین روش‌های پرداخت بین المللی است. در این روش که با نام حواله ارزی نیز شناخته می‌شود، خریدار باید تمامی هزینه‌های محصول را در ابتدا پرداخت کند و سپس فروشنده کالا را ارسال میکند. این روش در واقع برای خریدار دارای ریسک است و ممکن است فروشنده کالا را ارسال نکند، یا حتی در صورت ارسال، کالا کیفیت گفته شده را نداشته باشد. هرچند با کمک روش‌هایی مانند ضمانت‌نامه ارزی می‌توان ریسک این معاملات را کمتر کرد ولی با این‌حال در این روش اعتماد بین طرفین معامله اهمیت زیادی دارد. از طرفی قوانین داخلی کشور خریدار نیز باید مجوز پرداخت کامل هزینۀ کالا را به خریدار بدهد. همچنین نباید منع قانونی برای صادرات و وادرات در کشورهای طرف معامله وجود داشته باشد.
دو: حساب باز
روش حساب باز یا Open Account Trade به اسم پرداخت در آینده نیز شناخته می‌شود. این روش پرداخت بین المللی در واقع نقطه مقابل روش پیش‌پرداخت بوده و فروشنده باید ریسک معامله را بپذیرد. در روش حساب باز پس از عقد قرارداد فروشنده باید کالا را برای خریدار ارسال کند. البته برای رفع ریسک در این روش از پرداخت مرحله‌ای استفاده می‌شود. به این صورت که خریدار مبلغ کالاهای مختلف را در چند مرحله به حساب فروشنده واریز میکند. در این روش نیز اعتماد بین طرفین معامله و نیز آگاهی از موانع قانونی در کشورها نقش تعیین‌کننده‌ای دارد.
سه: برات ساده
یکی از سندهای مفید در نقل و انتقالات ارزی در بازرگانی برات بوده که از آن برای پرداخت بین المللی استفاده می‌شود. روش برات ساده یا Clean Draft به روش برات وصولی نیز شناخته می‌شود. در این شیوه بعد از اینکه کالا ارسال و از گمرک ترخیص شد، فروشنده سند برات را برای خریدار ارسال میکند. سپس خریدار بر اساس شرایطی که روی برات درج شده مبلغ مشخصی را در زمان مشخصی به حساب فروشنده واریز میکند.
این روش نیز مانند روش حساب باز ریسک کمتری برای خریدار دارد. البته در مقایسه با آن روش مطمئن‌تری است.
چهار: اعتبار اسنادی
روش اعتبار اسنادی مشهورترین و کم‌خطر‌ترین روش پرداخت بین المللی است. که ریسک معامله را بین خریدار و فروشنده تقسیم میکند و یک تعادل منطقی ایجاد می‌شود. اعتبار اسنادی یا Documentary Letter of Credit با اسم پرداخت LC نیز شناخته می‌شود. در این روش بانک واسطه بین خریدار و فروشنده است. به این صورت که خریدار مبلغ را به حسابی اعتباری واریز میکند. سپس فروشنده نیز سند حمل‌ونقل کالا را به بانک ارائه می‌دهد. بانک واسطه پس از دریافت اسنادی از فروشنده، طبق توافقی که با خریدار دارد، مبلغ را به فروشنده تحویل می‌دهد. هرچند این روش ریسک‌پذیری کمتری نسبت به دیگر روش‌های پرداخت بین المللی دارد ولی زمانبر است.
اسنادی که در این روش استفاده می‌شود شامل اسناد مدت‌دار، دیداری، ریفاینانس، یوزانس است.
همانطور که گفتیم روش اعتبار اسنادی هم برای خریدار و هم برای فروشنده در مقایسه با روش‌های دیگر حالت مطمئن‌تری دارد. در ادامه مزایای روش اعتبار اسنادی را برای خریدار و فروشنده ذکر می‌کنیم.
مزایای روش پرداخت اعتبار اسنادی برای خریدار
در این روش امکان بررسی تعهدات فروشنده قبل از پرداخت وجود دارد. همچنین محموله بار در زمان تعیین شده بارگیری شده و با قیمت مناسب و استاندارد جهانی ارسال می‌شود. همچنین خریدار می‌تواند در این روش از تسهیلات بانکی و نیز مشاوره دربارۀ چگونگی روند معامله برای پرداخت هزینه نیز استفاده کند.
مزایای روش پرداخت اعتبار اسنادی برای فروشنده
فروشنده در روش اعتبار اسنادی می‌تواند پس از بارگیری کالا مبلغ را با اطمینان خاطر و بدون استرس از بدقولی خریدار دریافت کند. همچنین این دریافت مبلغ در کشور فروشنده انجام می‌شود. از طرفی فروشنده می‌تواند از مشاوره با بانک نیز در این روش بهره ببرد.
اعتبارات اسنادی از نظر تعهدی
اعتبارات اسنادی برگشت‌پذیر: اسناد پرداخت بینالمللی را می‌توان بدون اطلاع قبلی ذینفع، اصلاح یا باطل کرد. این اسناد برای فروشنده ریسک‌پذیر است.
اعتبارات اسنادی غیرقابل برگشت: برای اعمال هرگونه اصلاح یا ابطال لازم است هر دو طرف توافق کنند.
اسنادی غیرقابل برگشت تایید شده: در این حالت پرداخت بینالمللی فروشنده از سوی بانک‌های کشور درخواست تضمین بیشتری دارد.
اسنادی تایید نشده: این اسناد اعتباری بدون نیاز به تایید بانک دیگری است. اگر در شرایط اعتبار کلمه Confirmed ذکر نشود آن اعتبار اسنادی تایید نشده محسوب می‌شود.
انواع اعتبار اسنادی از لحاظ مدت و زمان پرداخت وجه
اعتبار اسنادی دیداری: بعد از ارسال کالا و همچنین اسناد پرداخت بینالمللی طی مراحلی انجام می‌شود. اعتبار اسنادی مدت‌دار: در مدت زمانی که در اعتبار مشخص شده، پرداخت انجام می‌شود.
اعتبار اسنادی ریفانیانس: در این نوع اعتبار اسنادی بانک وجه را به فروشنده پرداخت میکند و سپس در مدتی مشخص، مقدار وجه و بهره آن را از خریدار دریافت میکند.
اعتبار اسنادی یوزانس: بانک در ازای پرداخت وجه از خریدار وثیقه‌ای دریافت میکند و سپس در مدت زمان مشخصی، وجه و بهره .را از خریدار وصول میکند.
بانک تنظیم‌کننده و نقش آن در اعتبار اسنادی
در گشایش حساب اعتبار اسنادی و انجام معاملات و پرداخت بینالمللی، ممکن است بانک دیگری به‌عنوان تنظیم‌کننده نیز وارد معاملات شده و بانک کارگزار و اعتبار خریدار را تایید کند. سپس خود بانک تنظیم‌کننده وجه را به فروشنده واریز میکند.
شرایط و مقررات اعتباری
شرایط و مقررات اعتبار به قوانینی گفته می‌شود که بین فروشنده و خریدار منعقد شده و هر دو طرف معامله موظف هستند که آن را رعایت کنند. تعیین دقیق مشخصات کالا، مبلغ که باید پرداخت شود و تاریخ سررسید اعتبار از جمله این شرایط و قوانین است.
بهترین روش پرداخت
بهترین روش خرید بین المللی از نظر خریدار به ویژگی‌ها و نیازهای او بستگی دارد. انتخاب روش پرداخت مناسب می‌تواند به موفقیت تراکنش‌های بینالمللی شما کمک کند. در ادامه، برخی از روش‌های پرداخت بینالمللی را بررسی می‌کنیم:
انتقال بانکی (Wire Transfer):
روش انتقال بانکی معمولاً برای مقادیر بزرگ و تراکنش‌های بینالمللی استفاده می‌شود. همچنین این روش پرداخت، امنیت بالایی دارد اما هزینه‌های بانکی و زمان بیشتری نیز ممکن است به همراه داشته باشد.
کارت اعتباری (Credit Card):
اغلب از کارت‌های اعتباری بینالمللی برای پرداخت در خریدهای آنلاین و تراکنش‌های کوچک استفاده می‌شود. این روش سرعت بالا و راحتی زیادی دارد اما وابسته به کشور و بانک، هزینه‌های تبدیل ارز و کارمزد‌های بالایی نیز ممکن است در پی داشته باشد.
پرداخت الکترونیکی (E-payment):
خدمات پرداخت الکترونیکی مثل PayPal، Stripe، و TransferWise به‌عنوان واسطه‌ای بین شما و تأمین‌کننده عمل می‌کنند و امنیت بالایی دارند.
استفاده از اسکناس (Cash):
در برخی معاملات ممکن است تمام یا بخشی از مبلغ نقدی پرداخت شود. این روش معمولاً برای تراکنش‌های کوچک و خرید در مکان‌های محلی استفاده می‌شود.
چک بینالمللی (International Check):
اگر تأمین‌کننده شما از چک بینالمللی پشتیبانی میکند، می‌توانید چک را برای پرداخت استفاده کنید. این روش نیازمند پرداخت هزینه‌های تبدیل ارز است.
پرداخت تضمینی (Escrow):
در این روش، مبلغ پرداخت شده توسط خریدار در یک حساب ویژه اسکرو نگهداری می‌شود تا مطمئن شود که کالاها به تمامی مشخصات و در وضعیت صحیح تحویل داده می‌شوند. بعد از تحویل موفق، مبلغ به تأمین‌کننده منتقل می‌شود.
خرید با ارز دیجیتال (Cryptocurrency):
در صورتی که خریدار و تأمین‌کننده از ارزهای دیجیتال مثل بیت‌کوین استفاده می‌کنند، می‌توانید با استفاده از این روش پرداخت کنید. این روش معمولاً برای تراکنش‌های تکنولوژیکی و بدون واسطه مناسب است.
برای انتخاب بهترین روش پرداخت، آشنایی با انواع روش های پرداخت بین المللی کافی نیست و مهم است که نیازها، محدودیت‌ها و ترجیحات خود را در نظر بگیرید. به‌عنوان مثال روش های پرداخت در شرایط تحریم در انتخاب روش پرداخت مؤثر است و برای انتخاب نحوه پرداخت بین المللی باید روابط تجاری کشورها را نیز مدنظر داشته باشد. همچنین در نظر داشته باشید که هزینه‌ها، سرعت و امنیت هر روش پرداخت می‌تواند متفاوت باشد، بنابراین باید با دقت مزایا و معایب هر گزینه را ارزیابی کنید و به توصیه‌های متخصصان مالی و حقوقی توجه کنید.
در این مقاله روش های پرداخت در تجارت بین الملل را بررسی کردیم. اگر تمایل دارید در این باره بیشتر بدانید و این آموزش را در قالب پی‌دی‌اف یا پاورپوینت تماشا کنید، می‌توانید از لینک‌های زیر کمک بگیرید.
روش های پرداخت بین المللی pdf
انتخاب روش پرداخت بین المللی به چه عواملی بستگی دارد؟
امروزه تجارت در سطح بینالمللی به‌طور وسیعی انجام می‌شود. هر کشوری با توجه به نظام بانکی و وضعیت اقتصادی و سیاسی شرایط متفاوتی دارد. پس بدیهی است که انتخاب روش پرداخت بین المللی ارز به صورت تواقفی بین فروشنده و خریدار صورت گیرد. این توافق به عوامل متعددی بستگی دارد که در اینجا چند نمونه از آن را ذکر می‌کنیم.
الف) شرایط مالی دو طرفل معامله به ویژه خریدار
ب) شرایط سیاسی، اقتصادی، قانونی و همچنین فاصله جغرافیایی کشورهای مبدأ و مقصد
ج) اعتماد بین طرفین معامله
د) مدت زمان همکاری و تعداد دفعات معامله
ه) مهلت پرداخت و مبلغ معامله
جمع‌بندی؛ پرداخت بین المللی با آستریا
تجارت در زمینه بینالمللی به امری رایج تبدیل شده و اغلب بازرگانان علاوه بر تجارت داخلی با کشورهای دیگر نیز داد و ستد می‌کنند. در چنین شرایطی ارتباط تنگاتنگی بین نظام بانکی و شرایط اقتصادی و سیاسی با واردات و صادرات برقرار است. ما در این مقاله روش‌های پرداخت بین المللی و چالش‌هایی که هر روش دارد، صحبت کردیم. در صورتی که نیاز به اطلاعات بیشتری دارید یا می‌خواهید در این زمینه با کارشناسان مجرب مشورت کنید. تیم بازرگانی آستریا آماده راهنمایی و کمک به شما در تجارت بینالمللی است.
بدون دیدگاه