آیا تا به حال فکر کرده‌اید که هر کانتینر یک ساعت مزد دارد؟ در دنیای تجارت جهانی، هر لحظه تأخیر در تحویل کالا می‌تواند هزینه‌های سنگینی را به همراه داشته باشد. یکی از این هزینه‌ها که بسیاری از تاجران و صادرکنندگان با آن روبرو می‌شوند، دموراژ نام دارد.
دموراژ در واقع جریمه‌ای است که برای تأخیر در بازگرداندن کانتینر به شرکت کشتیرانی پرداخت می‌شود. تصور کنید کانتینری را اجاره کرده‌اید و مانند یک کتابخانه، موعد مشخصی برای بازگرداندن آن دارید. اگر کتاب را دیرتر از موعد مقرر برگردانید، باید جریمه‌ای پرداخت کنید. در تجارت جهانی نیز همین اتفاق می‌افتد. هر روز تأخیر در بازگرداندن کانتینر، مانند یک روز دیرکرد کتاب، هزینه‌هایی را به دنبال دارد.
هزینه دموراژ کانتینر چیست؟
دموراژ در واقع جریمه‌ای است که به دلیل تأخیر در بازگرداندن کانتینر به شرکت کشتیرانی پرداخت می‌شود. تصور کنید شما یک اتومبیل را اجاره می‌کنید و موظف هستید آن را در تاریخ مشخصی برگردانید. اگر به هر دلیلی اتومبیل را دیرتر از موعد مقرر برگردانید، باید مبلغی به عنوان جریمه پرداخت کنید. در تجارت بین‌المللی و حمل و نقل دریایی نیز همین اتفاق می‌افتد.
نحوه محاسبه هزینه دموراژ کانتینر
دموراژ همان‌طور که پیش‌تر توضیح دادیم، جریمه‌ای است که برای تأخیر در بازگرداندن کانتینر به شرکت کشتیرانی پرداخت می‌گردد. اما این جریمه چگونه محاسبه می‌شود؟
به طور کلی، دموراژ به صورت روزانه محاسبه خواهد شد. یعنی هر روز که کانتینر دیرتر از موعد مقرر برگردانده شود، مبلغی به عنوان جریمه به هزینه کل اضافه می‌گردد.
نحوه محاسبه دموراژ برای کانتینرهای خاص
همان‌طور که می‌دانید، هزینه دموراژ برای کانتینرهای مختلف متفاوت است. این تفاوت به دلیل عوامل مختلفی از جمله نوع کانتینر، اندازه آن، خط کشتیرانی، بندر مقصد و سیاست‌های شرکت کشتیرانی است. به طور کلی، روش محاسبه دموراژ برای همه انواع کانتینرها یکسان است. به عنوان مثال فرض کنید فری تایم یک کانتینر یخچالی 20 فوت 7 روز باشد و نرخ روزانه دموراژ آن 150 دلار باشد. اگر صاحب کالا کانتینر را 10 روز پس از تحویل نگه دارد، 3 روز تأخیر خواهد داشت و باید 450 دلار دموراژ پرداخت کند.
مراحل محاسبه دموراژ
مراحل محاسبه دموراژ به‌صورت زیر است:
- تعیین مدت زمان فری تایم: فری تایم مدت زمانی است که صاحب کالا می‌تواند بدون پرداخت هزینه اضافی، کانتینر را در اختیار داشته باشد. این مدت زمان توسط شرکت کشتیرانی تعیین می‌شود.
- محاسبه روزهای تأخیر: روزهای تأخیر برابر است با تعداد روزهایی که کانتینر پس از پایان فری تایم در اختیار صاحب کالا باقی مانده است.
- ضرب روزهای تأخیر در نرخ روزانه دموراژ: نرخ روزانه دموراژ برای هر نوع کانتینر و در هر بندر متفاوت است. با ضرب روزهای تأخیر در این نرخ، هزینه کل دموراژ محاسبه می‌شود.
به عنوان مثال فرض کنید فری تایم یک کانتینر 20 فوت 14 روز باشد و نرخ روزانه دموراژ آن 100 دلار باشد. اگر صاحب کالا کانتینر را 21 روز پس از تحویل نگه دارد، یک روز تأخیر خواهد داشت و باید 100 دلار دموراژ پرداخت کند.
برای محاسبه‌ی دقیق هزینه‌های حمل بار دریایی خود با آستریا تماس بگیرید.
عوامل مؤثر بر هزینه دموراژ کانتینر
عوامل اصلی مؤثر بر هزینه دموراژ شامل موارد زیر می‌شود:
نوع کانتینر
- کانتینرهای تخصصی: کانتینرهای یخچالی، فلت‌رک، تانکر و… به دلیل تجهیزات و امکانات خاصی که دارند، نرخ دموراژ بالاتری دارند.
- اندازه کانتینر: کانتینرهای 40 فوت معمولاً نرخ دموراژ بالاتری نسبت به کانتینرهای 20 فوت دارند.
- خط کشتیرانی: هر خط کشتیرانی نرخ‌های دموراژ خاص خود را دارد و ممکن است برای انواع مختلف کانتینر نرخ‌های متفاوتی تعیین کند.
- بندر مقصد: نرخ دموراژ در بنادر مختلف ممکن است متفاوت باشد. برخی بنادر به دلیل زیرساخت‌ها و قوانین خاص، نرخ‌های بالاتری دارند.
- مدت زمان فری تایم: فری تایم مدت زمانی است که صاحب کالا می‌تواند بدون پرداخت هزینه اضافی، کانتینر را در اختیار داشته باشد. هرچه مدت زمان فری تایم کمتر باشد، احتمال پرداخت دموراژ بیشتر می‌شود.
- سیاست‌های شرکت کشتیرانی: برخی شرکت‌های کشتیرانی ممکن است تخفیف‌ها یا شرایط ویژه‌ای برای محاسبه دموراژ در نظر بگیرند. برای مثال، مشتریان قدیمی یا مشتریانی که حجم بالای کالا را جابه‌جا می‌کنند، ممکن است از تخفیف برخوردار شوند.
- شرایط بازار: نوسانات بازار، تقاضا برای کانتینر و کمبود یا فراوانی کانتینر نیز می‌تواند بر نرخ دموراژ تأثیرگذار باشد.
عوامل خارجی
- رویدادهای غیرمنتظره: حوادث طبیعی، اعتصابات، جنگ‌ها و سایر رویدادهای غیرمنتظره می‌توانند باعث اختلال در زنجیره تأمین شده و منجر به افزایش هزینه‌های دموراژ شوند.
- تغییرات قوانین و مقررات: تغییرات در قوانین و مقررات گمرکی و حمل و نقل نیز می‌تواند بر هزینه دموراژ تأثیرگذار باشد.
تفاوت بین دموراژ و دیستیشن
در حمل و نقل دریایی، دو اصطلاح مهم و مرتبط با هزینه‌های اضافی وجود دارد که اغلب با هم اشتباه گرفته می‌شوند: دموراژ (Demurrage) و دیستیشن (Detention). هرچند این دو اصطلاح به یکدیگر نزدیک هستند اما تفاوت‌هایی بین دموراژ و دیستیشن دارند که درک آنها برای تجار و صادرکنندگان بسیار مهم است.
دموراژ: دموراژ جریمه‌ای است که برای تأخیر در بازگرداندن کانتینر به شرکت کشتیرانی پرداخت می‌شود. این جریمه به ازای هر روز تأخیر محاسبه می‌شود.
دیستیشن: دیستیشن جریمه‌ای است که برای تأخیر در تحویل کانتینر خالی به شرکت کشتیرانی پرداخت می‌شود. به عبارت دیگر، زمانی که یک کانتینر خالی در اختیار واردکننده یا صادرکننده باشد و مدت زمان نگهداری آن از حد تعیین شده فراتر رود، دیستیشن اعمال می‌شود. در جدول زیر تفاوت‌های این دو اصطلاح بیان شده است:
| ویژگی | دموراژ | دیستیشن |
| وضعیت کانتینر | پر | خالی |
| علت ایجاد | تأخیر در تخلیه | تأخیر در تحویل |
| هدف | حفظ برنامه‌ریزی شرکت کشتیرانی | بهینه‌سازی استفاده از کانتینرهای خالی |
چگونه می‌توان از پرداخت دموراژ جلوگیری کرد؟
با استفاده از روش‌های زیر می‌توان از پرداخت هزینه دموراژ کانتینر جلوگیری کرد:
- پیش‌بینی دقیق زمان رسیدن کالا: با برآورد دقیق زمان رسیدن کالا، می‌توانید برنامه‌ای منسجم برای ترخیص و حمل‌ونقل آن تنظیم کنید.
- آماده‌سازی مدارک لازم: قبل از رسیدن کالا، تمامی مدارک مورد نیاز برای ترخیص گمرکی را آماده کنید تا فرآیند ترخیص با سرعت بیشتری انجام شود.
- هماهنگی با شرکت حمل‌ونقل: با شرکت حمل‌ونقل هماهنگ کنید تا اطمینان حاصل کنید که کانتینر به موقع تحویل داده می‌شود و برای حمل‌ونقل داخلی برنامه‌ریزی لازم انجام شده است.
- اطلاع‌رسانی به موقع: هرگونه تغییر در برنامه‌ها را به سرعت به شرکت کشتیرانی اطلاع دهید.
- پیگیری وضعیت کانتینر: به طور مرتب وضعیت کانتینر را پیگیری کنید تا از هرگونه تأخیری مطلع شوید.
- ردیابی محموله: از سامانه‌های آنلاین برای ردیابی محموله و اطلاع از وضعیت ترخیص کالا استفاده کنید.
- اطلاع از رویدادهای مهم: با استفاده از سامانه‌های آنلاین می‌توانید از رویدادهای مهمی مانند رسیدن کالا به بندر، شروع مراحل ترخیص کالا و هرگونه تأخیر اطلاع پیدا کنید.
بدون دیدگاه