واردات کشورهای حوزه خلیج فارس | مزایا و معایب

خلیج‌فارس به‌دلیل پتانسیل‌هایی که دارد می‌تواند برای کشورهای هم‌مرز با این خلیج مزیت‌های زیادی داشته باشد. از صادرات نفت می‌توان به‌عنوان مهم‌ترین و علنی‌ترین این مزیت‌ها اشاره کرد. طبیعی است که کشور ایران که بیشترین مرز آبی را دارد، سهم بیشتری از اقتصاد در این حوزه داشته باشد. در این نوشته دربارۀ واردات کشورهای حوزه خلیج فارس صحبت می‌کنیم. ما این مبحث را در قالب روابط تجاری ایران با کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس پیش می‌بریم.

همچنین برای اطلاع از شرایط معافیت‌های مالیاتی مقالۀ «معافیت  مالیاتی صادراتی» را بخوانید.

تجارت ایران و واردات کشورهای حوزه خلیج فارس

در سال‌های گذشته تلاش و رایزنی‌های زیادی انجام شد که روابط اقتصادی و تجاری ایران با کشورهای حوزه خلیج فارس بیشتر شود ولی هنوز هم آمارها نشان می‌دهد تجارت ایران با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به حد مطلوب و منظور نرسیده است.

در ادامه تجارت ایران با کشورهای قطر، کویت، بحرین، امارت و عمان را بررسی می‌کنیم.

صادرات از ایران به مقصد قطر

ایران از راه صادرات به قطر توانسته تاکنون درآمد‌های زیادی داشته باشد. ثروتمند بودن قطر در کنار آب‌وهوای گرم و خشک و همچنین نبودن زمین‌های مناسب برای کشاورزی، قطر را به یک واردکنندۀ خوب تبدیل کرده است. برای صادرات به قطر لازم است حتماً از قوانین این کشور و نیازهای بازار آن به‌خوبی آگاه باشید. مشاوره با یک وکیل حرفه‌ای و کارشناس بازاریابی قبل از شروع مراحل صادرات امری ضروری است.

از طرفی بازار قطر سوددهی زیادی دارد. نزدیک بودن این کشور به خلیج‌فارس و استفاده از منابع آن قطر را در جهان بولد کرده است. همچنین پتانسیل بالای این کشور برای حمل‌ونقل کالا و ترانزیت و نیز گردشگری، باعث شده است که توجه بازرگانان و تجار بین‌المللی  به این کشور معطوف شود. نداشتن مالیات بر ارزش افزوده کالا را نیز می‌توان به‌عنوان مزیت مهم صادرات به قطر برشمرد.

تحریم شدن کشور قطر از سوی دیگر کشورهای عربی و شیخ‌نشین بودن اغلب جمعیت این کشور باعث شده سایر کشورها بتوانند از قبل صادرات به آنجا به منفعت خوبی برسند. البته با توجه روابط خوب سیاسی ایران و قطر انتظار می‌رفت تعاملات اقتصادی مابین ایران و قطر بسیار بیشتر از این باشد. اما در کمال ناباوری ایران سهم کمی از بازارهای قطر دارد و دیگر کشورهای اروپایی گوی سبقت را در واردات کشورهای حوزه خلیج فارس از ایران ربودند. کشورهایی مانند ترکیه، آمریکا، فرانسه، چین، هند، ژاپن، انگلیس، آلمان، ایتالیا و هند بیشترین صادرات را به قطر دارند.

در حالت کلی اغلب کالا و محصولاتی که از ایران به قطر صادر می‌شود، شامل موارد زیر هستند:

• فولاد
• آهن‌آلات
• آهک
• محصولات شیمیایی
• سیمان
• گچ
• محصولات کشاورزی
• روغن نباتی و حیوانی
• حیوانات زنده

واردات به کویت از ایران

یکی دیگر از کشورهایی که در مبحث منبع یابی واردات کشورهای حوزه خلیج فارس بررسی می‌کنیم کویت است. صادرات به کویت هماره یکی از گزینه‌های اصلی صادراتی برای ایران بوده است. جمعیت کم و گسترۀ جغرافیایی محدود باعث شده این کشور نیز یکی از واردکنندۀ‌های موفق باشد. داشتن مرز آبی مشترک چند بندر مهم در ایران و کویت یکی از مهم‌ترین دلیل‌ها برای تجارت با کویت است.

کویت نیز مانند قطر در زمینه کشاورزی بسیار ضعیف بوده و مایحتاج خود را از طریق صادرات تأمین می‌کند. مانند دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس کویت نیز در زمینۀ صادرات نفت و سوخت‌های فسیلی فعالی بوده و ثبات اقتصادی خوبی بر این کشور حاکم است. نرح تورم پائین، ارزش دینار کویت در سطح جهانی و آرامش کشور کویت نظر سرمایه‌گذاران جهانی را به خود جلب کرده و تعاملات خوبی با کویت دارند.

بوشهر، خوزستان و بندرعباس بنادری هستند که ارتباط کویت و ایران را شکل می‌دهند. هرچند متأسفانه ایران با وجود داشتن رابطه سیاسی مناسب و خوب با این کشور، سهم خاصی در صادرات به این کشور و بازار آن ندارد. بیشترین واردات کشور کویت از چین و آمریکا بوده است.

در زیر لیست کالاهایی که بیشترین صادرات از ایران به کویت را دارند، عنوان می‌کنیم.

• سبزیجات و محصولات کشاورزی
• میوه و مرکبات
• دانه‌های روغنی
• محصولات غذایی مانند غلات و آرد و لبنیات
• ماهی و سایر آبزیان
• گوسفند و حیوانات زنده
• فولاد و آهن
• مصالح ساختمانی
• محصولات معدنی مثل سنگ و نمک، گچ، سیمان، گوگرد، آهک
• آثار فرهنگی و هنری

روابط تجاری ایران و بحرین

ایران از دیرباز با کشور بحرین روابط تجاری داشته و کالا و محصولاتی را به این کشور صادر می‌کند. موقعیت جغرافیایی بحرین و مرزی که با خلیج‌فارس دارد و نیز ظرفیت‌های درآمدزایی که دارد توجه جهانیان را به این کشور در زمینه واردات کشورهای حوزه خلیج فارس جلب کرده است. قوانین تجاری ساده و مالیات کم نیز از جمله مزیت‌های تجارت با بحرین بوده و هر سرمایه‌گذار خارجی را وسوسه می‌کند.

خوشبختانه کشور بحرین نیز کشوری اسلامی بوده و از همین نظر تشابه فرهنگی و اعتقادی با ایران دارد. این تشابه باعث شده صادرات به این کشور راحت باشد و بدون دردسر خاصی با بحرین تجارت داشته باشید. ورود کالا و محصولاتی که با فرهنگ و مذهب بحرین منافات داشته باشد، ممنوع است. همچنین از دیگر شرایط منع ورود کالا به کشور بحرین می‌توان به سلاح غیرقانونی و پول تقلبی اشاره کرد. از طرفی واردات کالایی که ساخت اسرائیل باشد نیز در این کشور ممنوع بوده و از ورود آن جلوگیری می‌شود.

صادرات از ایران به بحرین اغلب از راه بوشهر انجام می‌شود. با این اوصاف باز هم ایران در صدر لیست کشورهای واردکننده به این کشور نیست و عربستان بیشترین سهم را در صادرات بحرین دارد.

کالاهایی که از ایران به مقصد بحرین صادر می‌شوند شامل اقلام زیر هستند:

• شیرینی‌جات
• سیب و خیار
• بستنی
• زعفران
• خشکبار
• کف‌پوش
• ماشین‌آلات صنعتی

امارات یکی از اصلی‌ترین شرکای تجاری ایران

امارات یکی از موفق‌ترین کشورها در زمینه تجارت و اقتصاد و واردات  کشورهای حوزه خلیج فارس بوده که همیشه رو به پیشرفت است. رشد اقتصادی باعث شده ریسک سرمایه‌گذاری در این کشور بسیار پائین باشد و سرمایه تجار جهانی را به بازار این کشور سرازیر کند. امارت با کشورهای زیادی تجارت دارد و همین تعاملات و روابط گسترده بر اقتصاد این کشور نیز تأثیر مثبتی دارد. هندوستان، چین، سوئیس، ژاپن، سنگاپور، تایلند، عربستان سعودی و کره‌جنوبی از شرکای تجاری اصلی امارات هستند.

با این وجود کشور امارات همیشه برای تجارت با ایران پیشگام بوده و خرید از دبی  اصلی  ترین مسیر تجاری ایران محسوب می‌شود. بیشتر تجارت امارت در شهر شیخ‌نشین دوبی انجام می‌شود. و همانطور که می‌دانید دوبی نیز یکی از مقاصد تجاری مهم و اصلی برای ایران و به‌خصوص بنادر جنوبی است.

باوجودیکه امارات به محصولات کشاورزی و مواد غذایی نیاز دارد و در این زمینه ورادات گسترده‌ای دارد. اما ایران نتواسته از این فرصت استفاده کند و سهم قابل توجهی از بازار این کشور را از آن خود کند. از دلایل موارد منع صادرات محصولات کشاورزی و مواد غذایی می‌توان به ضعف در زیرساخت‌های صادرات این محصولات اشاره کرد. طبیعی است که لنج‌های سنتی و کشتی‌های فرسوده برای انتقال تولیدات غذایی و محصولات کشاورزی مناسب نبوده و در طول مسیر فاسد می‌شوند.

از جمله کالاهایی که در بازار امارت سهم خوبی دارند و برای بازرگانان ایرانی سود خوبی دارند شامل اقلام زیر هستند:

• سایر سبزیجات
• انگور
• ادویه
• سیمان
• ملون‌ها
• سرب خام

عمان و شرایط واردات کشورهای حوزه خلیج فارس

کشور عمان به واسطه دسترسی به آب‌های آزاد به عنوان یکی از قطب‌های تجارت در منطقه تبدیل شده است. این کشور در زمینه واردات کشورهای حوزه خلیج فارس حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. همچنین وجود بنادر و کشتی‌های باربری زیاد در این کشور باعث شده است مهمترین فاکتور در واردات این کشور داشتن خط مستقیم کشتی‌رانی باشد. امارت و عربستان و چین بیشترین صادرات را به عمان دارند و متاسفانه ایران در این زمینه خوب عمل نکرده است.

البته باتوجه به روابط حسنه و خوبی که این دو کشور با هم دارند و همچنین سلطه هر دو کشور بر دو طرف تنگه هرمز، صادرات از ایران به عمان روند افزایشی داشته و تعامالات اقتصادی این دو کشور رو بهبودی است.

باتوجه به خشک بودن کشور عمان، محصولات کشاورزی یکی از نیازهای اساسی بازارهای عمان محسوب می‌شود. در ادامه لیسیتی از نیازهای کشور عمان را ذکر می‌کنیم که از اغلب این اقلام از ایران به عمان صادر می‌شوند:

• حبوبات
• صنایع غذایی
• ذرت دامی
• میوه و سبزیجات
• جو دامی
• کشمش
• آجیل و خشکبار
• قرص سوپکسول
• خودرو سواری و تجهیزات جانبی آن
• فرش
• آهن‌ و فولاد
• دستگاه تصفیه آب خانگی و تجهیزات جانبی آن
• نبات
• تلویزیون
• فرومنگنزپرکربن
• مصالح ساختمانی

واردات کشورهای حوزه خلیج فارس و شرایط آن

در این نوشته واردات کشورهای حوزه خلیج فارس را بررسی کردیم. اغلب این کشورهای به دلیل دسترسی به آب‌های آزاد و خلیج‌فارس منابع نفتی و فسیلی زیادی دارند و کشورهای شیخ‌نشین و ثروتمندی هستند. تجارت با این کشورها برای همۀ بازرگانان و دولت‌ها سود و منفعت زیادی به همراه دارد. طبیعی است که سرمایه‌گذاران با هم به رقابت بپردازند. اگر شما نیز قصد صادرات به این کشورها را دارید بهتر است قبل از هر کاری با قوانین آن‌ها آشنا شوید. نیازهای بازار آن‌ها را به خوبی بشناسید و آگاهانه وارد رقابت شوید. در این زمینه ضروری است با وکیل و مشاوره حقوقی و نیز کارشناسان حرفه‌ای در زمینه تجارت مشورت کنید و بی‌گدار به آب نزنید. تیم بازرگانی آستریا با کارشناسان مجرب و حرفه‌ای در کنار شماست و به شما کمک می‌کند تجارتی پرسود و منفعت داشته باشید. با ما در تماس باشید.