صدور موقت کالا یک فرآیند گمرکی محسوب می‌شود که بر اساس آن کالاهای مجاز به منظور اهداف معینی چون کالای تعمیری، تجهیز خدمات فنی و مهندسی، کالای نمایشگاهی، ماشین‌آلات برای تعمیر، کالاهای پردازشی، و… به خارج از کشور صادر می‌شوند. سپس این کالاها بعد از انجام خدمات مورد نظر و معین شده برای آن‌ها، در مهلت مقرر به کشور بازگرداننده خواهند شد. چنانچه کالاهایی که تحت عنوان صدور موقت (صادرات موقت) به خارج از کشور صادر می‌شوند، در زمان مشخص شده به کشور وارد نگردند، مشمول صادرات قطعی کالا شناخته شده و دیگر به کشور بازگردانده نخواهند شد.
قوانین و مقررات صادرات موقت (صدور موقت) گمرکی کالا
مقررات و قوانین صدور موقت گمرکی انواع مختلف کالا به شرح زیر خواهد بود:
ماده ۷۲
در شرایطی که کالا تا پایان مهلت مقرر، به کشور بازگشت داده نشود، آنگاه اقدامات لازم نسبت به پیگیری اجرای تعهد و وصول تضمین انجام می‌شود. درباره آن دسته از کالاهایی که صدور قطعی آن‌ها مجاز مشروط یا ممنوع باشد، مطابق با قوانین قاچاق عمل خواهد شد.
- تبصره ۱: کالای صدور موقت که در مهلت تعیین شده به کشور باز نگردد و فرآیند آن بر اساس مقررات قانونی، تبدیل به صادرات قطعی شود، مشمول هیچ نوع تسهیلات و استرداد صادرات قطعی نخواهد شد.
- تبصره ۲: درصورتی‌که کالا تا ۱۰ روز بعد از انقضای مهلت مقرر به گمرک تحویل داده شود، بر اساس ماده ۱۰۹، گمرک میتواند بنا بر قانون جریمه‌ای را اخذ نماید.
ماده ۷۳
اگر در زمان بازگشت کالا، پلمب، مهر و موم و یا سایر علائم که از سوی گمرک بر روی بسته‌ها الصاق شده است، دچار آسیب‌دیدگی شده و تشخیص کالا برای گمرک امکان‌پذیر نباشد، کالای مورد نظر مانند کالاهای وارداتی محسوب شده و مقررات کالای ورودی در مورد آن اجرا خواهد شد.
ماده ۷۴
کالای صدور موقت در زمان بازگشت معاف از پرداخت حقوق ورودی خواهد بود. قسمت‌ها، قطعات و لوازمی که در طول تعمیرات تعویض گردیده یا چنانچه یک قطعه جدید به کالا اضافه شود، آنگاه الزام به پرداخت حقوق واردات است.
- تبصره: اگر تعویض قطعات اصلی و یا الحاق قطعات جدید به اندازه‌ای باشد که کالا اصالت خود را از دست دهد، ترخیص کالا مطابق با تشریفات واردات قطعی بوده و پرداخت حقوق ورودی نیز به مقدار تفاوت ارزش کالای وارداتی و صادراتی خواهد بود.
ماده ۷۵
دام‌هایی که جهت تعلیف به صورت موقت از کشور خارج می‌گردند، مشمول فرآیند صدور موقت بوده و دام‌ها و نُتّاج آن‌ها از معاف از پرداخت حقوق ورودی هستند. تشریفات خروج و بازگشت این دام‌ها نیز مطابق با مقررات آیین‌نامه تعلیف احشام و اغنام مصوب هیئت وزیران است.
آیین‌نامه اجرایی قوانین گمرکی در صدور موقت
در آیین‌نامه اجرایی قوانین امور گمرکی، مواد 126 تا ۱۳۳، به مسئله صادرات موقت اختصاص داده شده است که عبارتند از:
ماده ۱۲۶
صدور موقت کالا (صادرات موقت) در موارد زیر مستلزم تودیع تضمین یا تعهد به میزان تعیین شده گمرک ایران خواهد بود:
- الف. کالایی که بر اساس مقررات، صدور قطعی آن مقید به پرداخت مبلغی باشد.
- ب. کالای که صدور قطعی مشروط یا ممنوعی داشته باشد.
ماده ۱۲۷
در برخی مواقع برای کالای صدور موقت، به جای تضمین، تنها به اخذ تعهدنامه کتبی اکتفا خواهد شد که این موارد عبارت‌اند از:
- الف. قطعات و لوازم یدکی کشتی‌ها و هواپیماها
- ب. محفظه‌های حمل کالا و تکیه‌گاه‌های چند بار مصرف و مانند آن‌ها
- پ. کالای سازمان‌های دولتی که با تعهدات مسئول مالی آن سازمان همراه است.
- ت. وسایل نقلیه غیرموتوری و موتوری که جهت حمل مسافر و بار میان ایران و دیگر کشورها تردد می‌نمایند.
- ث. تجهیزات و ماشین‌آلات به منظور انجام خدمات فنی و مهندسی بعد از ارائه تأییدیه مقام ارشد دستگاه اجرایی.
ماده ۱۲۸
کالای مربوط به این بخش را که خروج قطعی آن از ایران مجاز است، به تشخیص گمرک ایران و با رعایت قوانین ذکر شده در این بخش، می‌توان با دریافت تضمین یا تعهد به عنوان صدور موقت خارج نمود. اما در مورد آن دسته از کالایی که بر اساس قوانین، خروج قطعی آن مشروط یا ممنوع است، بعد از دریافت تضمین، با موافقت گمرک ایران و تحت عنوان صدور موقت، در هر مورد اجازه خروج امکان‌پذیر خواهد بود.
ماده ۱۲۹
مدارک لازم جهت الصاق به اظهارنامه صدور موقت به صورت زیر خواهد بود:
- الف. مجوزهای مورد نیاز
- ب. اسناد مالکیت کالا
- پ. پروانه شناسایی برای وسایل نقلیه صادر شده نیروی انتظامی
ماده ۱۳۰
گمرک میتواند بسته‌های کالاهایی را که جهت صدور موقت اظهار می‌شود، بعد از مطابقت مشخصات کالا با موارد اظهارنامه، مهر و موم و یا هر علامت دیگری را که جهت تشخیص کالا در زمان بازگشت مورد نیاز باشد، الصاق نماید. سپس باید پروانه صدور موقت صادر شده و مدت مقرر شده برای بازگشت کالا به کشور هم تعیین و در متن پروانه قید گردد. بعد از آن گمرک باید پروانه و کالا را در اختیار صاحبان کالا و یا نماینده قانونی او قرار دهد.
- تبصره ۱: در مورد موتور کشتی و هواپیما که برای تعمیر به خارج از کشور فرستاده می‌شود، هنگامی که کارخانه تعمیرکننده، یک موتور تعمیر شده دیگر از همان نوع را به جای آن بفرستد، اختلاف شماره سریال درصورتی‌که مراتب به شکل کتبی تأیید شده و حقوق وارداتی موتور جدید به جای موتور خارج شده پرداخت گردد، مورد توجه قرار نخواهد گرفت.
- تبصره ۲: صاحب کالا این امکان را دارد تا پروانه تمدید آن را با ارائه دلایل خاص، از گمرک صادرکننده درخواست نماید. البته به‌شرط آنکه با صراحت موجبات تمدید در درخواست ذکر شده و پیش از انقضای مدت پروانه به گمرک مورد نظر رسیده باشد. گمرک مربوطه نیز میتواند با ارزیابی درخواست و بررسی دلایلی که جهت تمدید ارائه شده است، به تمدید مدت اعتبار پروانه اقدام نماید.
ماده ۱۳۱
در هنگام بازگشت کالا، لازم است تا نماینده قانونی یا صاحب آن، اظهارنامه تعیین شده از سوی گمرک ایران را تنظیم کرده و به گمرک تسلیم نماید.
کالای برگشتی بعد از ارزیابی، در حالتی که مدت اعتبار پروانه انقضا نیافته و علائم گمرکی موجود بر روی کالا دست نخورده باشد، پروانه برگشتی صادر شده و یک نسخه از آن به صاحب کالا و نسخه دیگر آن، مهر و موم و ضمیمه می‌شود. همچنین کالا ترخیص شده و تضمین یا تعهد تودیعی نیز ابطال خواهد شد.
اگر عملیات تکمیل یا تعمیر مستلزم فک مهر و موم و علائم الصاقی باشد، گواهی کارخانه‌ای که توسط اتاق بازرگانی محل تأیید شده باشد، قابل قبول خواهد بود. گمرک ایران مجاز است تا در صورت لزوم، درستی مهر و امضای اتاق بازرگانی را استعلام نماید.
ماده ۱۳۲
بعد از انقضای مهلت تعیین شده پروانه صدور موقت، تا هنگامی که وصول تضمین، اعلام جرم قاچاق و یا مطالبه وجه تعهد انجام نگرفته است، صاحب کالا این امکان را خواهد داشت تا نسبت به تسلیم اظهارنامه و برگشت کالا با پرداخت جریمه قانونی اقدام نماید.
ماده ۱۳۳
هواپیما، لوکوموتیو، واگن، کشتی داخلی و موتور لنج که در خطوط میان ایران و دیگر کشورها تردد می‌نمایند، مشمول عنوان صدور موقت خواهند بود. البته تشریفات گمرکی برای رفت و برگشت آن‌ها رعایت نشده و تنها به دریافت فهرست کل بار یا اظهارنامه اجمالی که برای محموله‌های آن‌ها در هر مسافرت به گمرک داده شده و مشخصات وسیله نقلیه ذکر شده در آن منعکس است، اکتفا خواهد شد.
- تبصره ۱: برای چهارپایان داخلی، وسایل نقلیه غیرموتوری و موتوری که جهت حمل مسافر و بار بین ایران و دیگر کشورها در حال تردد هستند و همچنین وسایل نقلیه شخصی موتوری، پروانه صدور موقت صادر خواهد شد. مدت این پروانه‌های صادر شده به مدت یک سال بوده و در این مدت وسایل نقلیه می‌توانند به دفعات رفت و آمد نمایند. البته هر دفعه باید این وسایل توسط گمرک مرزی معاینه شده و این معاینات با قید تاریخ ورود و خروج در پشت پروانه و دفتر تهیه شده به این منظور ثبت شود.
- تبصره ۲: در مورد مسئله بارگنج‌های خروجی تنها به ثبت اطلاعات اکتفا خواهد شد.
بدون دیدگاه